Jeden z modeli radiopławy EPIRB
Obowiązkowa rejestracja
Przykładowa etykietka radiopławy EPIRB
Elementy radiopławy
Najważniejszymi elementami urządzenia są:
- Antena,
- Włącznik automatyczny; uruchamia radiopławę po zadziałaniu zwalniaka hydrostatycznego,
- Włącznik ręczny,
- Przycisk/przełącznik testowania; umożliwia użytkownikowi sprawdzenie gotowości urządzenia,
- Sznurek, którym uruchomioną radiopławę mocujemy do środka ratunkowego,
- Światło stroboskopowe; błyska jeśli radiopława jest aktywowana, jednocześnie ułatwia jej lokalizację,
- Wewnętrzna bateria umożliwiająca ciągłą pracę urządzenia przez co najmniej 48 godzin,
- Odbiornik GPS (większość radiopław nie posiada wbudowanego odbiornika).
Zgodnie z wymaganiami Konwencji SOLAS, każda radiopława musi być urządzeniem przenośnym, które może być aktywowane zarówno ręcznie, jak i automatycznie za pomocą zwalniaka hydrostatycznego (HRU).
Radiopławy uruchamiane ręczne
Ten rodzaj radiopław przeznaczony jest na statki niepodlegające Konwencji SOLAS np. jachty lub małe łodzie rybackie. Na jednostce są one montowane za pomocą specjalnego uchwytu. Poza uchwytem radiopława posiada jeszcze dodatkowe zabezpieczenie przed przypadkowym włączeniem.
Radiopława i specjalny "kołnierz" do jej mocowania. Strzałka wskazuje magnes wyłączający tzw. "sea switch", który uniemożliwia samoczynną aktywację urządzenia (np. poprzez wilgoć)
Radiopławy uruchamiane ręczne i automatycznie
Montowane są na statkach w specjalnych plastikowych pojemnikach, które wyposażone są w mechanizm umożliwiający automatyczne uwolnienie radiopławy w momencie, gdy jednostka zatonie. Mechanizm ten jest uruchamiany przez zwalniak hydrostatyczny HRU (Hydrostatic Release Unit) na głębokości 1.5 - 4 m. Po wypłynięciu na powierzchnię radiopława rozpoczyna transmisję sygnału alarmowego.
Przykład zamontowania zwalniaka hydrostatycznego (HRU) w pojemniku radiopławy (pod zwalniakiem widać wyraźnie ściśnięta sprężynę, która spowoduje wypchnięcie radiopławy)
Sekwencja automatycznego uruchomienia radiopławy
Co się dzieje po uruchomieniu radiopławy?
Kiedy radiopława zostanie uaktywniona rozpoczyna transmisję sygnału, w którym zawarty jest jej numer identyfikacyjny. Sygnał ten zostanie wykryty i przekazany przez satelity systemu COSPAS-SARSAT do ośrodka ratownictwa (MRCC). Ośrodek zdekoduje odebrany sygnał, a następnie, dzięki dostępowi do międzynarodowej bazy danych, odnajdzie dane statku w niebezpieczeństwie i osobę, którą w tej sytuacji należy powiadomić. Jeżeli takie informacje nie zostaną odnalezione, może to spowodować opóźnienie akcji ratunkowej. Do lokalizacji radiopławy na miejscu katastrofy zostanie wykorzystany radionamiernik lotniczy pracujący na częstotliwości 121.5 MHz.
Szczegółowe informacje znajdują się w kolejnym rozdziale.
Umiejscowienie radiopławy na statku
Ręcznie aktywowane radiopławy, powinny znajdować się w pobliżu wyjścia awaryjnego. Natomiast te aktywowane automatycznie, powinny być zamontowane w takim miejscu, aby po zadziałaniu zwalniaka bez przeszkód wypłynęły na powierzchnię np. otwarte skrzydło mostka lub pokład pelengowy.
Przy wyborze lokalizacji należy również wziąć po uwagę:
- Łatwy dostęp w każdej sytuacji.
- Odległość od kompasu magnetycznego - co najmniej 1m.
- Odległość od anteny radaru - co najmniej 2m.
- Zabezpieczenie przed bezpośrednim uderzeniem fal.
Do radiopławy jest zazwyczaj dołączona samoprzylepna instrukcja obsługi, którą należy umieścić w dobrze widocznym miejscu w pobliżu urządzenia.
Przykładowa instrukcja obsługi
Specjalny znak (IMO EPIRB Safety Sign) powinien być umieszczony tak, aby wskazywać umiejscowienie radiopławy.
Wymagania Konwencji SOLAS
Statki podlegające wymaganiom Konwencji muszą być wyposażone w radiopławę systemu COSPAS-SARSAT pracującą na częstotliwościach: 406 MHz (satelitarna) i 121.5 MHz (lotnicza). Pierwsza z nich jest wykorzystywana do nadania sygnału alarmowego i wstępnej lokalizacji miejsca katastrofy. Druga natomiast jest wykorzystywana przez lotnicze jednostki SAR do radionamierzania.
Zgodnie z wymaganiami radiopława powinna być wyposażona w baterię zapewniającą 48 godzin ciągłej pracy.