Modülasyon
Modülasyon, sinyale uygun şekilde dalganın bir veya birden fazla karakteristiğinde değişiklik yaparak bilgiyi (ses, müzik, resim veya veri) bir radyo-frekans (RF) taşıyıcı dalgası üzerine bindirme tekniğidir. Her biri taşıyıcı dalganın belli bir karakteristiğinin değiştirilmesi üzerine tasarlanmış çeşitli modülasyon türleri mevcuttur. En yaygın olarak kullanılan modülasyon türleri genlik (AM), frekans (FM) ve faz (PM) modülasyonudur.Genlik Modülasyonu
Genlik modülasyonu (AM), AM radyo yayın bandında kullanılan bir modülasyon yöntemidir. Bu sistemde taşıyıcı sinyalin yoğunluğu veya genliği modülasyonu sağlayan sinyale uygun olarak değişir. Taşıyıcı modüle edildiğinde, gücün belirli bir bölümü en yüksek modülasyon frekansına eşit miktarda olacak şekilde taşıyıcı frekansın alt ve üst sınırlarına uzanan yan bantlara çevrilir. Hiçbir bilgi içermeyen taşıyıcı dalga ile bilgi birlikte gönderildiğinden ve dolayısıyla oldukça yüksek miktarda güce gereksinim duyulduğundan bu modülasyon yöntemi bilgi göndermek için çok kullanışlı değildir. Genlik modülasyonunun (AM) bir başka biçimi olan yan band modülasyonunda (SSB) ise modüle edilen sinyal sadece bir yan bant içerir ve taşıyıcı sinyal yoktur. Bilgi, ancak taşıyıcı sinyal referans olarak kullanıldığında demodüle edilebilir. Bu ise normal olarak alıcı içerisinde taşıyıcı frekansında bir dalga üretilerek gerçekleştirilir.
Alt ve üst yan bandlar aynı bilgileri içerirler. Alt yan band ve taşıyıcıdaki bilgi tekrarını yok ederek verici etkinliği yüksek oranda arttırılır. Efektif olarak frekans bandı içindeki boşluk azaltılır ve daha fazla sayıda istasyon gönderme yapabilir. Gönderilen sinyalin dar bir bant genişliğine sahip olması alıcıda daha az gürültü ve müdahale sinyali anlamına gelir ve bu da istenilen göndermede daha az maskeleme etkisi yaratır. Ayrıca, SSB modülasyonu kullanılarak aynı verici gücünde yayın etki mesafesi büyük oranda arttırılmış olur.
Frekans ve Faz Modülasyonu
Frekans modülasyonunda (FM) ve faz modülasyonunda (PM); taşıyıcı dalganın frekansı, zaman içinde değişen diğer bir sinyalin değişimiyle orantılı olarak değişim gösterir. Bunun başlıca kullanım yeri radyolardır ve AM yayınlara kıyasla oldukça artırılmış bant genişliğinde gürültüye karşı yüksek bir mukavemet ve sinyal bozulmasında azalma elde edilir.Emisyonların sınıflandırılması
Uluslararası Telekomünikasyon Birliği, radyo frekans sinyallerinin sınıflandırılmasında uluslar arası kabul gören bir sistem uygulamaktadır. Her çeşit telsiz emisyonu kullanılan bant genişliğine, modülasyon çeşidine, modüle edilen sinyalin yapısına ve taşıyıcı sinyal üzerinde gönderilen bilginin tipine göre sınıflandırılır. Bu sınıflandırma kullanılan vericiyi değil, siyalin karakteristiğini esas alır. Emisyonlar kendi temel karakteristiklerine ve her türlü opsiyonel olarak eklenmiş karakteristiklerine göre sınıflandırılır ve sembollerle gösterilirler.
Temel karakteristikler şunlardır:
1) Birinci sembol - ana taşıyıcının modülasyon tipi;
N - Modüle edilmemiş taşıyıcı
A - Çift-yan band genlik modülasyonu
H - Tam taşıyıcılı tek yan band
R - Azaltılmış veya değişken taşıyıcılı tek yan band
J - Bastırılmış taşıyıcılı tek yan band
F - Frekans modülasyonu
G - Faz modülasyonu
2) İkinci sembol - ana taşıyıcıyı modüle eden sinyal(ler)in yapısı;
0 - Modüle edici sinyal yok
1 - Dijital bilgi içeren bir kanal, alt taşıyıcı yok
2 - Dijital bilgi içeren bir kanal, alt taşıyıcı kullanılıyor
3 - Analog bilgi içeren bir kanal
3) Üçüncü sembol - gönderilecek bilginin tipi.
N - Gönderilen bilgi yok
A - Kulak ile dinleyerek çözülen Mors kodu gibi işitsel telgraf
B - Bir cihaz ile çözülen elektronik telgraf
C - Faks
D - Telemetri veya telekumanda (uzaktan ölçüm veya kumanda sistemi)
E - Telefon (ses veya müzik gibi kulak ile algılanıp dinlenebilen bilgiler)
F - Video (televizyon sinyalleri)
Bazı MF/HF deniz telsizleri operatöre emisyon seçme imkanı tanır. GMDSS sisteminde MF ve HF bandlarında telsiz telefon için emisyon olarak ''J3E'' kullanılır. DSC (sayısal seçmeli çağrı) sisteminde MF/HF bandlarında "F1B/J2B" emisyonları kullanılır.
Temel karakteristikler şunlardır:
1) Birinci sembol - ana taşıyıcının modülasyon tipi;
N - Modüle edilmemiş taşıyıcı
A - Çift-yan band genlik modülasyonu
H - Tam taşıyıcılı tek yan band
R - Azaltılmış veya değişken taşıyıcılı tek yan band
J - Bastırılmış taşıyıcılı tek yan band
F - Frekans modülasyonu
G - Faz modülasyonu
2) İkinci sembol - ana taşıyıcıyı modüle eden sinyal(ler)in yapısı;
0 - Modüle edici sinyal yok
1 - Dijital bilgi içeren bir kanal, alt taşıyıcı yok
2 - Dijital bilgi içeren bir kanal, alt taşıyıcı kullanılıyor
3 - Analog bilgi içeren bir kanal
3) Üçüncü sembol - gönderilecek bilginin tipi.
N - Gönderilen bilgi yok
A - Kulak ile dinleyerek çözülen Mors kodu gibi işitsel telgraf
B - Bir cihaz ile çözülen elektronik telgraf
C - Faks
D - Telemetri veya telekumanda (uzaktan ölçüm veya kumanda sistemi)
E - Telefon (ses veya müzik gibi kulak ile algılanıp dinlenebilen bilgiler)
F - Video (televizyon sinyalleri)
Bazı MF/HF deniz telsizleri operatöre emisyon seçme imkanı tanır. GMDSS sisteminde MF ve HF bandlarında telsiz telefon için emisyon olarak ''J3E'' kullanılır. DSC (sayısal seçmeli çağrı) sisteminde MF/HF bandlarında "F1B/J2B" emisyonları kullanılır.
Last modified: Saturday, 25 April 2020, 7:50 PM